مسائل مالياتي و گمركي
1- نرخ ماليات بر درآمد اشخاص حقوقي در ايران چه ميزان است؟
نرخ ماليات بر درآمد اشخاص حقوقي در ايران معادل 25 درصد درآمد مشمول ماليات است( ماده 105 قانون ماليات هاي مستقيم ).
2- آيا نرخ ماليات براي همه نوع شركت اعم از شركت هاي ايراني و شركت هاي خارجي به طور يكسان اعمال مي گردد؟
نرخ ماليات براي همه نوع شركت اعم از شركت هاي ايراني (شعب نمايندگي ها)25 درصد است كه بهطور يكسان اعمال مي گردد.
3- آيا شعب و نمايندگي هاي شركت هاي خارجي كه صرفا̋به عمليات بازاريابي و اطلاع رساني براي شركت هاي مادر در خارج مي پردازند نيز مشمول پرداخت ماليات بردرآمد مي باشند ؟
خير. شعب و نمايندگي هاي شركت ها و بانك هاي خارجي كه بدون داشتن حق انجام معامله، به بازاريابي و جمع آوري اطلاعات اقتصادي درايران براي شركت مادر اشتغال داشته و درازاي مجارج خود از شركت مادر وجوهي در يافت مي نمايند، نسبت به اين وجوه مشمول ماليات بر درآمد نخواهد بود (تبصره 2 ̋ماده 107 قانون ماليات هاي مستقيم ).
4- ماليات بردرآمد موسسات كشتيراني و هواپيمايي خارجي در ايران چگونه محاسبه مي شود ؟
ماليات موسسات كشتيراني و هواپيمايي خارجي از بابت كرايه مسافر و حمل كالا و امثال آن از ايران، به طور مقطوع عبارت است از پنج درصد كليه وجوهي كه از بابت عايد آن ها خواهد شد، اعم از اينكه وجوه مزبوردرايران يا درقصد يادربين راه دريافت شود ( ماده 113قانون ماليات هاي مستقيم).
5- آيا درآمد هاي ناشي از قراردادهاي انتقال تكنولوژي از قبيل دانش فني، خدمات فني و مهندسي پرداخت هاي مربوط به حق ليسانس و رويالتي نيز مشمول ماليات است؟
بلي. درآمد حاصل از واگذاري امتيازات و حقوق مربوطه دراين گونه قراردادها كه منبع درآمدي براي اشخاص خارجي تلقي مي گردد به ماخذ 20تا 40 درصد مجموعه وجوهي كه ظرف يك سال مالياتي عايد اين اشخاص شده، مشمول مالياتي عايد اين اشخاص شده ، مشمول مالياتي به نرخ 25 درصد است(تبصره 2 ماده 105 و بند((ب))ماده 107 قانون ماليات هاي مستقيم )
6- نحوه اخذ ماليات از قراردادهاي پيمانكاري چگونه است؟
درآمد مشمول ماليات عمليات پيمانكاري اشخاص خارجي در ايران، نسبت به عمليات هرنوع كار ساختماني، تاسيسات فني و تاسيساتي شامل تهيه و نصب موارد مذكور يا حمل ونقل، و تهيه طرح ساختمان ها و تاسيسات، نقشه كشي، نقشه برداري، نظارت ومحاسبه فني وارائه تعليمات كمك هاي فني، انتقال دانش فني و ساير خدمات در تمام موارد به ماخذ 12% كل دريافتي سالانه آن ها خواهد بود (بند الف ماده 107 قانون ماليات هاي مستقيم ). در مورد عمليات پيمانكاري كه كار فرما وزارتخانه، موسسات و يا شركت هاي دولتي يا شهرداري ها باشند، آن قسمت از مبلغ قرارداد از طريق خريد داخلي يا خارجي به مصرف خريد لوازم تجهيزات مي رسد مشروط به آنكه در قرارداد يا اصلاحات و الحاقات بعدي آن مبلغ لوازم و تجهيزات به طور جدا̋ از ساير اقلام قرارداد درج شده باشد، از پرداخت ماليات بر درآمد معاف خواهد بود( تبصره 2 ماده 107 قانون ماليات هاي مستقيم ) البته به موجب تبصره 5 ماده 107 همين قانون درآمد مشمول ماليات فعاليت هاي موضوع بند ((الف)) ماده 107 كه قرارداد پيمانكاري آن ها از ابتداي سال 1383 به بعد منعقد مي گردد طبق مقررات ماده 106 يعني از روي دفاتر قانوني تشخيص مي گردد.
7- نحوه محاسبه درآمد مشمول ماليات و نرخ قابل اعمال در طرح هايي كه به روش ((ساخت، بهره برداري و واگذاري )) (bot)انجام مي شوند ، چگونه است؟
محاسبه درآمد سرمايه گذاران خارجي كه از طريق انعقاد قراردادهاي ((ساخت ،بهره برداري و واگذاري )) (bot) مبادرت به سرمايه گذاري در ايران مي نمايد از طريق رسيدگي به دفاتر قانوني آن ها انجام مي گيرد و پس از كسر هزينه هاي قابل قبول، نرخ ثابت 25 درصد اعمال مي گردد (ماده 106 و 105 قانون ماليات مستقيم )
8- نحوه محاسبه ماليات حقوق كارشناسان خارجي چگونه است؟
نرخ ماليات بر درآمد حقوق اشخاص حقوق ديگر اعم از ايراني و خارجي يكسان است .
9- ماليات نقل و انتقال سهام شركت هاي پذيرفته در بورس اوراق بهادار چه ميزان است؟
از هر نقل وانتقال سهام و حق تقدم سهام شركت ها در بورس ماليات مقطوعي به ميزان نيم درصد ارزش فروش سهام يا حق تقدم سهام وصول مي گردد(تبصره 1 ماده 143 قانون ماليات هاي مستقيم .
10- ماليات نقل و انتقال سهام ساير شركت ها چه ميزان است؟
از هر نقل و انتقال سهام وسهم الشركه و حق تقدم سهام وسهم الشر كه شركا، ماليات مقطوعي به ميزان 4درصد ارزش اسمي آن ها وصول مي گردد(تبصره 2 ماده 143 قانون ماليات هاي مستقيم )
11- حقوق ورودي كالا چيست؟
به مجموعه حقوق گمركي و سود بازرگاني حقوق ورودي اطلاق مي شود. حقوق گمركي معادل 4 درصد ارزش گمركي كالاها تعيين مي شود. سود بازرگاني توسط هيئت وزيران تعيين و در مقررات صادرات و واردات هر سال درج مي گردد.
تهسيلات و معافيت هاي مالياتي و گمركي
الف. تهسيلات و معافيت هاي مالياتي
1- منظور از معافيت مالياتي چيست وچه مواردي را شامل مي شود؟
منظور از معافيت مالياتي، معافيت از پرداخت ماليات بردرآمد حاصل از فعاليت هاي صنعتي، معدني و توليدي است. در ايران شركت ها مكلف اند ماليات سود سهام را كه به عنوان ماليات اشخاص حقيقي نيز تلقي مي گردد، در منبع كسر وبه حوزه مالياتي مربوطه پرداخت نمايند(ماده 132 قانون ماليات هاي مستقيم)
2- معافيت هاي مالياتي كدام است و در چه شرايطي تعلق مي گردد؟
معافيت مالياتي بخش صنعت معدن و توليد:
- درآمد مشمول ماليات ابزاري حاصل از فعاليت هاي توليدي و معدني در بخش هاي تعاوني و خصوصي از تاريخ شروع بهره برداري يا استخراج به ميزان 80 درصد و به مدت چهار سال از پرداخت ماليات معاف است ( ماده 132قانون ماليات هاي مستقيم).
- آن قسمت از سود ابزاري شركت هاي تعاوني و خصوصي كه براي بازسازي، توسعه، نوسازي ويا تكميل واحدهاي صنعتي و معدني موجود ويا ايجاد واحدهاي صنعتي و معدني جديد در آن سال مصرف مي گردداز 50 درصد ماليات متعلقه معاف خواهد بود (ماده 138 قانون ماليات هاي مستقيم ).
معافيت مالياتي بخش كشاورزي:
-درآمد حاصل از كليه فعاليت هاي كشاورزي، دام پروري، پرورش ماهي و زنبور عسل و پرورش طيور، صيادي وماهيگيري و نوغانداري، احياي مراتع و جنگل وباغات و اشجار و نخيلات بودن محدوديت زماني از پرداخت ماليات معاف است (ماده 81 قانون ماليات هاي مستقيم)
معافيت مالياتي بخش گردشگري:
- كليه تاسيسات ايران گردي و جهان گردي داراي پروانه بهره برداري از وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي هرسال از پرداخت 50 درصد ماليات متعلقه معاف خواهند بود)تبصره 3 ماده 132 قانون ماليات هاي مستقيم).
4- آيا شرايطي براي برخورداري از معافيت وجود دارد ؟
بلي. معافيت مالياتي براي بخش هاي صنعتي و معدني زماني ميسر است كه واحد هاي مربوطه خارج از شعاع 120 كيلومتري تهران و 50 كيلومتري استان اصفهان و 30 كيلومتري مراكز استان ها و شهرهاي داراي بيش از سيصد هزارنفر جمعيت استقرار داشته باشند. شركت هاي صنعتي مستقر در داخل شعاع 30 از شرايط ياد شده مستثنا مي باشد (تبصره 2ماده 132 قانون ماليات هاي مستقيم).
5- آيا استقرار واحدها درمناطق محروم موجب افزايش دوره معافيت مالياتي مي گردد؟
بلي 100درصد درآمد مشمول ماليات كليه واحد هايي در مناطق محروم مستقر مي باشند به مدت 10 سال از معافيت مالياتي برخوردار است(ماده 132 قانون ماليات هاي مستقيم )
6- آيا از حيث بخشودگي مالياتي تفاوتي بين واحدهاي مستقر در مناطق ويژه اقتصادي با ساير مناطق سرزمين اصلي وجود دارد؟
از حيث بخشودگي مالياتي هيچ تفاوتي ميان سرزمين اصلي و مناطق ويژه اقتصادي وجود ندارد در واقع، رفتار مالياتي در مناطق ويژه و سرزمين اصلي يكسان است.
7- آيا درآمد حاصل حاصل از صادرات نيز از معافيت مالياتي برخوردار است؟
بلي 100درصد درآمد حاصل از صادرات محصولات تمام شده صنعتي وكشاورزي و صنايع تبديلي و تكميل آن و 50 درصد درآمد حاصل از صادرات ساير كالاهاي غير نفتي از پرداخت ماليات معاف است(ماده 141 قانون ماليات هاي مستقيم ).
8- معافيت مالياتي ترانزيت كالا به چه صورت است؟
100 درصد درآمد حاصل از صادرات كالاي مختلف كه به صورت ترانزيت به ايران وارد شده يا مي شوند و بدون تغيير در ماهيت يا با انجام كاري بر روي آن صادر مي شونداز مشمول ماليات معاف است(بند (ب) ماده 141 قانون ماليات مستقيم).
9- آيا شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار علاوه بر معافيت هايي كه به واحدهاي صنعتي و معدني، كشاورزي و گردشگري تعلق مي گيرد از معافيت يا بخشودگي مالياتي ديگري نيز برخوردار مي باشند؟
كليه شركت هاي پذيرفته شده در بورس كه نقل و انتقال سهام آن ها از طريق كارگذار بورس انجام مي گيردمعادل 10 درصد از ماليات آن ها بخشوده مي شود(ماده 143 قانون ماليات هاي مستقيم)
ب. تسهيلات و معافيت گمركي
10- آيا امكان ورود مواد اوليه به صورت ترانزيت وبعد صدور آن به صورت كالاي ساخته شده با برخورداري از معافيت گمركي وجود دارد؟
بلي. به موادي كه بصورت ترانزيت وبه قصد توليد وارد مي شود معافيت گمركي تعلق مي گيرد چنانچه به هر دليلي اين عوارض در ابتدا دريافت شده باشد، وجه دريافتي پس از صدور كالاي توليدي قابل استرداد است.
11- ماشين آلات تجهيزات دست دوم وارده به كشور درگمرك به چه قيمتي ارزيابي مي شود؟
كليه كالاهايي كه به كشور وارد مي شود به قيمت نو در گمرك ارزيابي مي گردد و فقط ماشين آلات و تجهيزات دست دومي كه براي استفاده در خط توليد و براساس قانون سرمايه گذاري خارجي به كشور وارد مي شود به قيمت واقعي آن (قيمت دست دوم)ارزيابي مي گردد.
تسهيلات ورود و اقامت
1- سازمان سرمايه گذاري و كمك هاي اقتصادي و فني ايران چه تسهيلاتي را در ارتباط با رواديد ورود سرمايه گذاران وكارشناسان خارجي ارائه مي دهد؟
سازمان سرمايه گذاري با معرفي سرمايه گذاران، مديران و كارشناسان خارجي و بستگان درجه يك آن ها به وزارت امور خارجه، امور مربوط به رويداد، اعم از رويداد يك بار ورود و يا مكرر سه ساله با حق ورود و اقامت سه ماهه در هر بار را تسهيل مي نمايد. سرمايه گذاران خارجي يا شركت هاي مشترك مي توانند با ارسال فرم مشخصات افراد مورد نظر و ذكر چگونگي نياز حضور ايشان در ايران، تقاضاي رواديد نمايند. لازم به ذكر است كه تسهيلات سازمان سرمايه گذاري بدان معنا نيست كه براي اخذ ويزا لازم است صرفا̋ از طريق اين سازمان اقدام شود، بلكه همگان مي توانند طبق مقررات جاري مستقيم به نمايندگي هاي جمهوري اسلامي ايران در خارج مراجعه و درخواست رواديد نمايند.
2- آيا تهسيلاتي براي اقامت و صدور پروانه كار نيز وجود دارد؟
در صورت ضرورت سازمان سرمايه گذاري تسهيلات و كمك هاي لازم را در اين خصوص به سرمايه گذاران خارجي ارائه خواهد داد.
متفرقه
1 – در حاصل حاضر ايران با چه كشور هاي موافقت نامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف امضاء نموده و كدام يك از آن ها لازم اجرا است؟
تا قبل از انقلاب اسلامي(1946) ايران با دو كشور فرانسه و آلمان موافقت نامه اجتناب از اخذ ماليات مضاعف امضاء نموده است. از پس از پيروزي انقلاب تاكنون نيز تعداد 40 موافقت نامه اجتناب از اخذ ماليات از مجموع موافقت نامه هاي فوق 34 در طي مراحل تصويب نهايي. است موافقت نامه به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده و 8 موافقت نامه نيز مضاعف با ساير كشورها به امضاء رسيده است.
2- ايران با چ كشورهايي موافقت نامه تشويق و حمايت متقابل از سرمايه گذاري امضاء نموده است؟
تاكنون با 54 كشور موافقت نامه تشويق و حمايت متقابل از سرمايه گذاري امضاء شده است كه از اين تعداد 43 مراحل تصويب نهايي را طي مي كنند. موافقت نامه به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است.
3- آيا در زمينه سرمايه گذاري، ايران موافقت نامه چند جانبه اي نيز امضاﺌ نموده است؟
بلي11موافقت نامه نيز.دولت جمهوري اسلامي ايران به موافقت نامه تشويق، تضمين و حمايت از سرمايه گذاري بين كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي همچنين موافقت نامه چند جانبه بين كشورهاي عضوسازمان همكاري هاي اقتصادي (اكو) ملحق شده است.
4- آيا ايران عضويت در آژانس چند جانبه تضمين سرمايه گذاري (MIGA) را پذيرفته است؟
بلي.دولت جمهوري اسلامي ايران به عضويت آژانس چند جانبه تضمين سرمايه گذاري (MIGA) درآمده و امكان برخورداري از پوشش تضميني اين آژانس طبق ضوابط مربوطه براي سرمايه گذاران خارجي فراهم است. هرچند قانون سرمايه گذاري خارجي و موافقت نامه هاي دو جانبه و چندجانبه سرمايه گذاري كه جمهوري اسلامي ايران با كشور هاي مختلف امضاء نموده، حقوق سرمايه گذار خارجي را در برابر خطرات غير تجاري تحت پوشش قرار مي دهد، با اين وجود عضويت در ميگا امكان برخورداري از پوشش حمايتي مضاعف را براي سرمايه گذاري فراهم مي سازد.
5- سرمايه گذار بالقوه خارجي لازم است از چه قوانين ومقرراتي مطلع باشد؟
علاوه بر قانون سرمايه گذاري خارجي و آيين نامه اجرائي آن كه تامين كننده حقوق اساسي سرمايه گذار خارجي است، مطالعه قوانين ذيل نيز به سرمايه گذاران توصيه مي شود:
قانون تجارت بخش شركت هاي سهامي، مقررات صادرات و واردات، قانون ماليات هاي مستقيم، مقررات گمركي، قانون كار به منظور اطلاع از چگونگي استفاده ازخدمات اتبع بيگانه، قانون ثبت علائم و اختراعات، به منظور اطلاع از حقوق مالكيت هاي صنعتي ومعنوي.